سلامت نیوز:تبعات طلاق برایش تمامی ندارد. به‌دلیل مطلقه‌بودن، مجبور است نگاه‌های سنگین و سوزاننده جامعه را تحمل كند.

به گزارش سلامت نیوز، قانون نوشت: گاه نیز پیشنهاد‌های بی‌شرمانه برخی از مردان هوس‌باز تا مغز استخوانش را می‌سوزاند. او كه یك‌باره پس از طلاق با مسائل، مشكلات و موانع زیادی یا به عبارتی دنیایی دیگر مواجه شده، باید تمام توان خود را به كار گیرد تا با تمامی‌آن‌ها مبارزه كندو بتواند به زندگی خود ادامه دهد. اولین گام نیز، برطرف كردن مشكلات اقتصادی و یافتن شغل است.

این‌گونه زنان به دلیل عدم حمایت قوانین از آنان، مجبورند بار اقتصادی خانواده را خود به دوش بكشند و شغلی آبرومند داشته باشند، اما مهر طلاق در شناسنامه بلای جان‌شان شده و صاحبان كار به هزاران دلیل از استخدام آن‌ها طفره می‌روند. مشكل بعدی یافتن خانه و سرپناهی است كه در آن آرامش یابندو باز به دلیل مطلقه بودن، صاحب‌خانه از اجاره‌دادن خانه خود به آن‌ها دوری می‌كند. البته این‌ها بخشی از مشكلاتی‌هستند كه زنان مطلقه با آن دست و پنجه نرم می‌كنند. دید منفی جامعه نسبت به آنان، این گونه زنان را در معرض انواع سوء‌نیت‌ها و آزارهای دیگران قرار داده كه گاه از تاب و تحمل‌شان خارج است.

حذف مهرطلاق از شناسنامه زنان مطلقه، یكی از راهكارها برای كاهش مشكلات زنان مطلقه است كه اخیرا از سوی رییس سازمان ثبت احوال مطرح شده و هدف آن نیز ازدواج آسان این‌گونه زنان بیان شده است. البته این اولین بار نیست كه این مساله مطرح می‌شود و در گذشته نیز حذف طلاق از شناسنامه در مجلس شورای اسلامی مطرح شده اما با مخالفت نمایندگان روبه‌رو شده بود.

هرچند ما در مقام قضاوت و تایید یا رد این موضوع نیستیم اما نكته قابل تامل این است كه حذف مهر طلاق، می‌تواند اندكی از فشاری را كه جامعه به زنان مطلقه تحمیل می‌كند،كاهش دهد و آن‌ها می‌توانند راحت‌تر مشكلات بعد از طلاق را تحمل كنند.

هرچند كه نمی‌توان نگاه سنتی بسیاری از خانواده‌ها به بحث ازدواج و طلاق را نادیده گرفت. با وجوداینكه بسیاری از مسائلی كه درگذشته به عنوان تابو مطرح بوده‌اند امروز دیگر تابو نبوده و نگرش افراد نسبت به آن‌ها تغییر پیدا كرده اما در مورد ازدواج و طلاق همچنان نگاه سنتی در جامعه حاكم است. زنان بیوه هنوز با دیدی متفاوت از دیگر زنان نگریسته می‌شوند. این درحالی است كه بحث طلاق در بسیاری از كشورها، امری عادی تلقی شده و زنان بیوه در حمایت قانون قرار می‌گیرند اما این امر هنوز در كشور ما اتفاق نیفتاده‌است. پس پاك كردن مهر طلاق از شناسنامه زنان مطلقه نیز، ممكن است از سوی جامعه مورد پذیرش واقع نشود. حذف مهر طلاق از شناسنامه، موافقان و مخالفان بسیاری دارد اما در این برهه از زمان، آنچه اهمیت دارد تغییر این نگاه سنتی به ازدواج و طلاق است زیرا تا زمانی كه این رویه تغییر نكند، حذف مهر شناسنامه از طلاق فقط پاك كردن صورت مساله به نظر می‌رسد. در ادامه نظرات كارشناسان و حقوقدانان را در مورد آثار و پیامدهای حذف مهر طلاق از شناسنامه جویا شدیم .

علی نقی‌زاده كوچصفهانی / حقوقدان و وكیل دادگستری

منفورترین حلال خداوند را محبوب نكنیم

ازدواج، پایه‌گذار زندگی خانوادگی و یکی از علل تشکیل جوامع و موجب بقای آن شناخته شده است و به دلیل همین نقش موثر، قانونگذاران در همه جوامع بشری توجه ویژه‌ای به ازدواج داشته‌اند.این در حالی است كه جامعه‌شناسی طلاق حکایت از آسیب‌های متعددی داشته که در هر دوره قانونگذاران را مجبور به وضع قوانین جدید کرده است. اما در مورد تصمیم اخیر رییس سازمان ثبت احوال کشوردر مورد تهیه پیش‌نویس طرحی مبتنی بر حذف ثبت طلاق سابق از شناسنامه، این پرسش مطرح می‌شود كه ضرورت تصویب این قانون چیست؟ و اینکه خلأهای موجود در جامعه که موجد این نیاز شده اند، كدام است؟

البته موضوع حذف نام همسر سابق تا قبل از این طرح نیز تحت شرایطی اجرا می‌شد . طبیعی است که زوجین بعد از جدایی بخواهند خاطرات و اثرات تلخ طلاق را محو کنند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها می‌تواند پاک کردن واقعه طلاق و نام همسر از شناسنامه باشد که البته این امر برای زنان به مراتب از اهمیت بیشتری برخوردار است.

در این راستا باید گفت، برداشت قانونگذار از آثار طلاق بر روی زنان این است که زنان مطلقه، جایگاه حساسی در جامعه داشته و برای ادامه زندگی اجتماعی خود دچار مشکلات بیشتری نسبت به دیگر زنان و البته مردان خواهند شد که از جمله می‌توان به یافتن شغل، مسکن و ... اشاره کردكه به نظر می رسد طرح حذف ازدواج اول، از مسائل حاشیه‌ای و فرعی زنان بوده و قانونگذار باید اهتمام خود را بر فرهنگ مقابله با آثار سوء طلاق بگذارد . ضمن اینكه باید توجه داشت که زنان زیادی به علل مختلفی از قبیل بیماری‌های جسمی و روحی همسران‌شان، بیکاری، اعتیاد و ... طلاق خواسته‌اند و حال می‌خواهند زندگی دوباره‌ای را شروع کنند و باید واقف باشیم برای جبران شکست، احتیاجی به مخفی کاری نیست.

تدلیس در ازدواج و فقدان وصفی كه عقد، متباینا بر اساس آن واقع شده، یكی از دلایل فسخ نكاح‌محسوب‌می‌شود . مقوله مهمی كه به لحاظ اهمیت آن، قانونگذار در قانون مجازات‌اسلامی بر آن مبنا، جرم انگاری نیزكرده است. تسهیل در حذف واقعه طلاق از شناسنامه، فسخ نكاح یا تعقیب كیفری مرتكب با سوء نیت را دچار اخلال خواهد كرد.

در صورت تصویب چنین طرحی بدون ملاحظه قوانین دیگر از جمله قانون مدنی و همچنین قانون مجازات اسلامی، پیامدهای قانونی و ثبوتی و اثباتی عدیده‌ای به همراه خواهد داشت. ضمن اینكه قابل ذکر است که حذف مهر طلاق می‌تواند باعث بی‌اطلاعی فرزندان از گذشته والدین‌شان شود که این موضوع نیز در نوع خود قابل توجه است و این طرح در ظاهر برای زنانی که از همسرشان صاحب فرزند هستند، با موانع اجرایی همراه خواهد بود.گفته می‌شود هدف این طرح، تسهیل ازدواج زنان بیوه ذكر شده است اما چنانچه فلسفه وضعی طرح، تسهیل در ازدواج مجدد باشد به نظر می‌رسد چندان كارآمد نخواهد بود و اتفاقا پیامدهای ناگواری از جمله تسهیل تدلیس در ازدواج و مانعی جدی در تحقق فسخ و اثبات آن به شمار می‌رود.

اما در خاتمه باید یادآور شد با توجه به نگاه سنتی حاكم بر جامعه و فرهنگ غالب در جامعه ایرانی و در نگاهی كلان فرهنگ حاكم بر زندگی شرقی، نهادینه كردن چنین طرحی با موانع و مشكلات فراوانی همراه خواهدبود به‌گونه‌ای‌كه به جای تسهیل در ازدواج، باورپذیری و اعتماد متقابل را خدشه‌دار كرده و از موانع ازدواج به شمار می‌رود. همان‌گونه كه پیشتر نیزگفتم، تصویب چنین طرحی بدون بررسی‌های كارشناسانه و آسیب‌شناسی اجتماعی و فرهنگی و همچنین عدم ملاحظه جوانب حقوقی و جامعه شناختی موضوع، می تواند تبعات فراوانی به همراه داشته باشد و نتایج معكوسی به بار آورد. طلاق، منفور ترین حلال خداوند است كه با تصویب مقرره‌هایی از این دست،نباید آن را محبوب كرد.

مجید ابهری/ آسیب‌شناس اجتماعی

حذف مهر طلاق از شناسنامه، تشویق به دروغ گویی نیست

طلاق، جدا شدن اختیاری و قطع ارتباط عاطفی و زناشویی توسط زوجین است. هرچند این عمل از نظر شرعی و قانونی مانعی ندارد، اما زشت‌ترین حلال‌ها نزد خداوند محسوب می‌شود. از نگاه آسیب‌شناسی اجتماعی نیز، طلاق هم به عنوان آسیب اجتماعی مطرح بوده و هم اینكه بستر آسیب‌ساز برای عوارض و ناهنجاری‌های مختلف به حساب می‌آید.

طلاق به لحاظ رفتاری در سه شكل عاطفی، روانی، حقوقی و قانونی اتفاق می‌افتد كه در شكل سوم(حقوقی و قانونی‌) در شناسنامه‌های زن و شوهر، موضوع جدایی و تاریخ آن قید می‌شود. این حركت ممكن است برای مردان اشكالی ایجاد نكند اما در جامعه فعلی ما، زنان مطلقه از نظر برخی از مردان و در برخی از محیط‌های شغلی به شكل طعمه نگریسته شده و اغلب بانوان با شرایط تخصصی و شغلی مناسب به دلیل این نگاه، قید كار و اشتغال را زده‌اند. برخی از صاحب‌نظران، حذف مهر طلاق از شناسنامه را تشویق به دروغ‌گویی می‌دانند؛ در حالی‌كه با استعلام از ثبت احوال مشخص می‌شود فرد ازدواج كرده‌است یا خیر. بارها اتفاق افتاده كه برخی از خانم‌ها برای حذف مهر طلاق از صفحه دوم شناسنامه در دام جاعلان و كلاهبرداران افتاده و متحمل مشكلات مضاعف شده‌اند.

اما زمانی‌كه بعد از طلاق خانمی قصد ازدواج داشته باشد، باید صادقانه موضوع را به همسرش بگوید زیرا به قول معروف «آفتاب زیر ابر نمی‌ماند» و این موضوع آشكار شده و اركان زندگی را به‌هم می‌ریزد. به اعتقاد بنده حذف مهر طلاق از شناسنامه بانوان، تشویق به دروغ گویی یا مخفی‌كاری نیست بلكه ایجاد پوشش امنیت روانی و اجتماعی برای آن‌هاست و اگر خانمی تا این میزان در زندگی بی‌صداقت و پنهان‌كار باشد، باید بداند آن زندگی دوام و استحكام نخواهد داشت. بنابراین با حذف مهر طلاق، اضطراب و نگرانی از بانوان مطلقه فاصله می‌گیرد؛هرچند نكته مهم این است كه زنان نیز باید در زندگی دوم، حتما این موضوع را باهمسر خود مطرح كنند.

در خاتمه باید گفت متاسفانه در جامعه ما نگاه منفی نسبت به زنان مطلقه وجود دارد و كمتر پدر و مادری وجود دارند كه با ازدواج پسر خود با یك بانوی مطلقه رضایت دهند. با توجه به كاهش سن طلاق و رسیدن سن بیوه‌گی به17 سال، براساس یك فرهنگ غلط، زن مطلقه جوان حتما باید با مردی با سن پدر خود یا دارای خانواده ازدواج كند؛ چراكه برچسب بیوه‌گی بر وی خورده حتی اگر عقد كرده باشد و وارد زندگی زناشویی نشده باشد.

تغییر این نگاه سنتی در جامعه ضروری به نظر می‌رسد زیرا پسران ما نیز چندان باكره نیستند كه دنبال همسر مانند خود بگردند.نكته مهم دیگر اینكه در بسیاری از موارد هنوز مشخص نشده كه علت طلاق و عامل آن شوهر بوده یا زن، این نوع قضاوت‌ها بر زنان مطلقه اعمال می‌شود. این درحالی است كه چگونه یك دختر می‌تواند با فرد معتادی كه دست بزن هم دارد، زندگی را ادامه دهد. بسیار اتفاق افتاده برخی از بانوان به دلیل همین نگاه مجبور به ادامه زندگی شده كه در این صورت یا زیر كتك كشته شده‌اند یا از خانه فرار كرده‌ و مجبور به خودكشی شده‌اند و دربرخی موارد نیز، روابط فرازناشویی، در این نوع زندگی‌ها مشاهده شده است.

پس با توجه به این‌گونه مشكلات،ابتدا باید با فرهنگ‌سازی توسط نهادهای فرهنگی درخانواده‌ها این نگاه سنتی تغییر كند تا كسی از كلمه بیوه شرمسار نشده و متوسل به روش‌های غیراخلاقی و غیرقانونی نشود.

فریده غیرت/ حقوقدان و وکیل دادگستری

حذف طلاق از شناسنامه ضرورتی ندارد

در مورد تصمیمی كه اخیرا اتخاذ شده مبنی برحذف مهر طلاق از شناسنامه بانوان مطلقه، باید بگویم به اعتقاد بنده این امر به هیچ عنوان موثر و اصولی نبوده و مشكلی را برطرف نخواهد كرد زیرا با حذف طلاق از شناسنامه، حقیقت و واقعیت كه همان ازدواج و طلاق زن است، تغییر نخواهد كرد بلكه با این‌كار به نوعی به ترویج امری خلاف دامن زده‌ایم،چون خانم مطلقه‌ای كه قرار است دوباره ازدواج كند، می‌خواهد از پاك بودن شناسنامه‌اش استفاده بهینه كند. این درحالی است كه به هرحال خانم باید حقیقت را به همسر خود بگوید و در صورتی كه خانمی ازدواج اول خود را مطرح نكند، در صورت روشن شدن حقیقت و پی بردن همسرش به گذشته وی ، قطعا مشكلاتی در زندگی آن‌ها ایجاد خواهد شد. پس با این وجود حذف مهر طلاق، امری توجیه پذیر نخواهد بود و به اعتقاد بنده ترویج پنهان‌كاری محسوب‌می‌شود، در نتیجه خیلی موثر نیست.

این در حالی است كه این امر با حذف طلاق از شناسنامه دختران باكره‌ای كه در دوران عقد، طلاق گرفته‌اند، متفاوت است كه این عمل در حال حاضر نیز صورت می‌گیرد. باید گفت حذف طلاق از شناسنامه دخترانی كه عقد كرده و ازدواج نكرده‌اند ، با سایر زنان مطلقه در عمل تفاوت خواهد داشت.

به اعتقاد بنده بهتر است مسئولان به جای این موضوع به دیگر مسائل و معضلات حقوقی كه مشكلات بسیاری را برای هموطنان ایجاد كرده‌است، پرداخته و راهكارهایی برای رفع آن‌ها ارائه دهند زیرا وقتی كه وجود طلاق با استعلام از اداره ثبت احوال روشن می‌شود، ضرورتی برای حذف مهر طلاق از شناسنامه وجود ندارد.

پروانه سلحشوری/ نماینده مجلس

زندگی باید صادقانه آغاز شود

در مورد تصمیم اخیر سازمان ثبت احوال در مورد تهیه پیش نویس حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه، باید گفت هرچند كه حذف واژه طلاق با هدف افزایش ازدواج مطرح شده اما سیاست‌ اشتباهی است که نباید اجازه داد به قانون تبدیل شود. اصولا به اعتقاد بنده زندگی باید بر پایه صداقت پایه‌گذاری شود، از همین رو حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه به معنی پایه‌گذاری زندگی بر مبنای دروغ و فریب کاری است؛ به عبارت دیگر در آغاز زندگی‌زناشویی هر زن یا مردی، باید طرف مقابل را از هر مساله‌ یا موردی اعم از بیماری، ازدواج‌ قبل و... آگاه سازد تا زندگی صادقانه‌ای بنا نهاده شود، پس به این ترتیب حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان از نظر اخلاقی درست نیست زیرا امروزه مشکل و معضل طلاق در جامعه، ثبت یا عدم ثبت آن در شناسنامه نیست. این اقدام به نوعی پاک‌کردن صورت مساله بوده و مشكلاتی را برای این‌گونه زنان در ازدواج بعدی ایجاد خواهد كرد. به اعتقاد بنده نباید این موضوع جنبه قانونی پیدا كند. هرچند در جامعه ما به دلیل اینكه فرهنگ طلاق هنوز پذیرفته نشده ، واژه مطلقه برای زنان تبعاتی به همراه دارد اما باید باور داشت که ازدواجی صورت گرفته و به هر دلیلی فرد طلاق گرفته است، حال اینکه واژه طلاق در شناسنامه باشد یا نباشد درکاهش این مشکلات تاثیری نخواهد داشت.بنابراین به اعتقاد بنده ،كاهش مشكلات زنان مطلقه، بیشتر نیازمند تغییر نگاه جامعه و اقدامات فرهنگی است .